De strenge maatregelen tegen Poetins manipulatie

Nepnieuws speelt de laatste jaren een grote rol in de maatschappij. Een verdeelde maatschappij waar anders naar feiten gekeken wordt, is hiervan het gevolg. Ook nu in de strijd tussen Rusland en Oekraïne speelt nepnieuws een grote rol. Tijdens de Russische invasie krijgt de bevolking van Rusland een heel ander beeld te zien dan de westerse wereld. Zo worden op Russische media soldaten als helden onthaald door het Oekraïense volk. Russia Today (RT) en Sputnik, twee door de Russische Staat gecontroleerde platforms, zijn de boosdoeners. Tijd om in te grijpen, vindt niet alleen de EU, maar ook socialmediabedrijven. 

Nadat de leugens en propaganda die door RT en Sputnik verspreid zijn als “toxic and harmful misinformation” bestempeld zijn, gaat de EU over tot het nemen van strenge maatregelen. Zo worden RT en Sputnik voorlopig verboden, via alle mogelijke wegen. In de rest van de wereld worden deze twee platforms op Twitter gemarkeerd met een label en kunnen ze geen advertenties meer kopen. Het gevolg van het plaatsen van deze waarschuwingslabels, is dat de Russische staatsmedia nu 30 procent minder bereik hebben.

Daartegenover wordt Oekraïne juist een helpende hand geboden. Meta Platforms, waar Instagram en Facebook onder vallen, stelt dat politieke uitingen die normaal in strijd zijn met hun regels, zoals gewelddadige uitlatingen, nu toegestaan worden. Ook is door Elon Musk Starlink, het satellietinternetsysteem van SpaceX, beschikbaar gemaakt in Oekraïne. Inwoners kunnen door dit systeem makkelijker gebruikmaken van het internet in bezette gebieden.

De Europese Federatie van Journalisten heeft twijfels bij deze aanpak. In een verklaring laat ze weten dat censuur misschien niet het beste middel is om het nepnieuws te bestrijden. “Volgens ons is het beter om desinformatie van propagandistische of verondersteld propagandistische media te bestrijden met feiten, door hun fouten of slechte journalistiek bloot te leggen, door aan te tonen dat ze niet onafhankelijk zijn, dat ze loyaal zijn aan regeringsbelangen en dat ze het publieke belang minachten.” Laat de voorzitter weten.

NOS-correspondent Kysia Hekster laat weten dat ook onder de EU-correspondenten kritische geluiden klinken. “De angst bestaat dat Rusland zal reageren door onafhankelijke westerse journalisten uit te zetten. Dat die vrees reëel is, bleek vorige maand. In Duitsland moest RT toen al stoppen met uitzenden en een paar dagen later werden de accreditaties van journalisten van een Duits radiostation ingetrokken en moesten zij hun kantoor sluiten.”

Een antwoord op de vraag of het belang van onafhankelijke journalistiek ondergeschikt is aan het belang van de Russische Federatie om het geweld in Oekraïne te rechtvaardigen door middel van onwaarheden verschilt dus nog wel. Wel staat vast dat de hele wereld hard aan het werk is voor oplossing in dit verschrikkelijke conflict.

Beeld: Joshua Miranda via pexels.com.